Sinds vandaag ben ik de bezitter van ‘Bibliotheek der Nederlandsche geschiedschrijvers, eerste deel. Bevattende de inlandsche geschiedschrijvers der Nederlanden van de vroegste tijden tot op den Munsterschen vrede (970-1648)‘, geschreven door Samuel de Wind, in de editie uit 1835.

Bibliotheek

De Wind begon aan zijn overzicht van alle Nederlandse geschied- en kroniekschrijvers naar aanleiding van een prijsvraag van de Maatschappij. der Nederlandsche Letterkunde in 1824. Het resultaat was een overzicht van alle historici en hun werken tot 1648, dat verscheen in 1831; in 1835 volgden nog enige aanvullingen en verbeteringen. Dit is de editie die ik heb. Het werk is om onbekende redenen nooit voltooid, dus het eerste deel in de editie van 1835 is de definitieve uitgave.

Een boek als dit is om meerdere redenen leuk om te hebben. Allereerst is een referentiewerk als dit een handige gids voor wie oude boeken verzamelt op het gebied van geschiedenis (zoals ik). Verschillende titels die ik in de kast heb staan vind ik terug in De Winds ‘Bibliotheek’ en pijnlijk duidelijk wordt hoeveel moois in diezelfde kast niet te vinden is…

Later zouden bibliografieën verschijnen die nu bekender zijn, zoals Wouter Nijhoff. Bibliografie van Noord-Nederlandsche plaatsbeschrijvingen tot het einde der 18de eeuw. 2e dr. bew. en aangev. door F.W.D.C.A. van Hattum. ‘s-Gravenhage: Nijhoff (1953), door P.J. Buijnsters aangeprezen als ‘het voornaamste referentiewerk’, voor de verzamelaar (zie: P.J. Buijnsters: ‘Het verzamelen van boeken). Veelgebruikt is ook het Repertorium van geschiedschrijvers in Nederland van E.O.G. Haitsma Mulier uit 1990.

Samuel de Wind

Samuel de Wind werd geboren in Middelburg op 26 januari 1793 en overleed aldaar op 19 augustus 1859. Hij was er werkzaam als advocaat.

Samuel promoveerde in december 1811 in Leiden en in 1814 vestigde hij zich als advocaat te Middelburg. Daarop volgde een carrière in de rechterlijke macht, eindigend met een kandidatuur voor de Hoge Raad (1845), waar hij op eigen verzoek niet in benoemd werd. Hij kreeg gaandeweg steeds meer belangstelling voor de geschiedenis van Zeeland en de letterkunde. Hij schreef een groot aantal historische artikelen geschreven, even als een aantal werken op juridisch en letterkundig terrein.

Een ander boek in mijn collectie werd door hem gesigneerd: het betreft een exemplaar van het Kunstwoordenboek van P. Weiland uit 1824, dat, in een mooie prijsband gestoken, in 1830 geschonken werd aan Willem van de Feen.

Handtekening van Samuel de Wind

Familierelatie?

Een laatste reden waarom het leuk is om dit boek te bezitten is het feit dat mijn echtgenote ook De Wind heet.

De stamvaders van de familie van Samuel de Wind zijn Pieter en Jan de Wind, die rond 1566, vanwege de vervolging van hervormingsgezinden vanuit Vlaanderen naar Vlissingen vluchtten. De belangrijkste telg is de arts, chirurg en verloskundige Paulus de Wind (1714-1771). In het Biografisch woordenboek der Nederlanden, editie 1877, wordt beweerd dat de familie oorspronkelijk uit Duitsland zou stammen en zich daar ‘Windisch’ noemde. Een bewering die nergens anders wordt bevestigd.

Ik zal maar gelijk verklappen, dat van een familierelatie geen sprake is. Het blijkt dat er in Nederland twee volstrekt verschillende families De Wind bestaan.

Naast de bovengenoemde Zeeuwse familie met Vlaamse wortels, bestaat een familie De Wind, oorspronkelijk uit Friesland en Groningen. De eerste telg van die familie die zich, bij de invoering van de burgerlijke stand De Wind noemt, is Klaas Gales de Wind, geboren in Noordhorn in 1765. Van hem zijn nog enkele voorouders bekend, die afkomstig zijn uit Grijpskerk.

Ga naar: Oude boekdrukken

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je deze website in stand houden. Steun fasol.nl met een donatie op NL87ASNB8821079104 t.n.v. Antiquariaat Fasol, onder vermelding van ‘Donatie fasol.nl’.