Dat zo’n prachtig leven
zo ellendig moet eindigen:
dat begrijp ik niet.
Ik heb er geen woorden voor.
En begrip al helemaal niet.
Zwijgen.
Geen woorden.
Geen begrip.
Afscheid.
Dat was het dus. Het is voor het eerst dat ik bovenstaande regels opschrijf. Ze kwamen reeds bij lezing van de eerste mededeelzame brief van Leo bij mij op. Duidelijk was hoe de zaken er voor stonden.
Helder zijn de geschriften van Leo wel vaker en meer geweest. Zo herinner ik mij nog de brieven die hij vanuit Rolduc schreef. Vooral die brief waarin hij aankondigde dat hij zijn levensloop niet in priesterlijke richting zou volbrengen. De reactie van Vader was van een groot verdriet. Moeder bleef er (het speelde zich af tijdens de lunch) rustig bij zitten. (Hoe zij later heeft gereageerd, weet ik niet; waarschijnlijk kalm en berustend.)
Men bedenke daarbij dat het in die jaren in katholieke kringen als een bijzonder hoge eer werd gevoeld (welhaast als een uitverkiezing) als een zoon priester zou worden.
Ik veronderstel dat Leo’s brief niet alleen verdriet en teleurstelling bij Vader veroorzaakte, maar vooral ook een bepaalde opstandigheid. Dat laatste was bij mij zeker ook het geval, zoals uit de aanvangregels blijkt. Een machteloze opstandigheid, die mij steeds is overvallen wanneer mensen, vooral uit de naaste omgeving, op te jonge leeftijd van ons worden weggenomen.
Dat was zo bij Vaders overlijden, bij dat van Jan, van Diederik, Nelly, Karel, Sraar, Nina, Jeu, Bèr, Luc, Jes en vele anderen in de vrienden- en kennissenkring.
Kort geleden schoten mij de woorden van de Prediker te binnen: “IJdelheid, alles is ijdelheid”. Ook Prediker was op zijn manier opstandig; hij sprak dat met vele woorden bij diverse gelegenheden uit. Maar zijn opstandigheid was, in zijn eigen woorden: ‘ijdel’. Dat betekent: ‘zinloos’, ‘nutteloos’. (Aldus vrij naar de vertaling van Ds. Nico ter Linden in Het Verhaal Gaat, 5de deel.)
Opstandigheid is zinloos en nutteloos. Moet ik tot mijn spijt bekennen.
Dat was Leo’s leven gelukkig niet, zoals met name bleek in woord en geschrift, toen hij in de Kerkdienst te Almere definitief afscheid nam.
Ik heb vroeger veel aan Leo gedacht, nu te meer, met respect.
Verschenen in Familiekrant Van Els, nr. 11, maart 2004
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je deze website in stand houden. Steun fasol.nl met een donatie op NL87ASNB8821079104 t.n.v. Antiquariaat Fasol, onder vermelding van ‘Donatie fasol.nl’.
