Van het gemeentebestuur Valkenswaard kreeg ze opdracht een Valkenier te maken en uit Nistelrode een Veerman. Zelf een getalenteerd kunstenares, was ze ook de echtgenote van Toon Slegers, die de Bronzen Deur maakte vppr de Statenzaal van het provinciehuis in ’s-Hertogenbosch.

Een Valkenier door bevoorschotting

Oud-burgemeester Van Zwieten van Valkenswaard had in gesprekken met Willy van der Putt de wens van het gemeentebestuur overgebracht, een manshoog beeld te ontwerpen van een Valkenier. Jac van Gerven, actief in de valkerij, stond model. Het ontwerp was nagenoeg gereed. Na vertrek van burgemeester Van Zwieten naar ’s-Hertogenbosch, heb ik contact opgenomen met de kunstenares ter afronding van het project. Toen kwam ook de bekostiging van het beeld aan de orde. Ontwerp, gietkosten en plaatsing werden geraamd op 40.000 gulden. Een hoop geld en er stond geen budget op de begroting. College en raadscommissie vonden elkaar in een gedachte van bevoorschotting op te verwachten sponsorbijdragen. Maar om als gemeentebestuur het bedrijfsleven aan te spreken op sponsorgeld, bergt de schijn in zich van belangenverstrengeling. In overleg met Willy werd de gedachte geopperd in 100-voud een replica te maken van het beeld. En de kleine beeldjes vervolgens te koop aan te bieden aan privé-personen. Indien de prijs van 600 gulden haalbaar was, zou daarmee een bedrag worden ingezameld ter bekostiging van het grote beeld en de 100 kleine beeldjes. De tijd drong. Het was najaar en bij afsluiting van de gemeenterekening van 1978 zou de bevoorschotting terugverdiend moeten zijn. Ik hield spreekbeurten bij allerlei organisaties, als waarnemer van het burgemeestersambt. Genoeg te doen. Uitbreidingen in Dommelen, een nieuw industrieterrein op de Schaapsloop, herrie met nabuurgemeente Waalre over verkeersoverlast aldaar door reconstructiewerken aan onze Eindhovenseweg. Wie wordt de nieuwe burgemeester? En natuurlijk het beeld. De replica’s vlogen de deur uit. Het beeld werd gegoten in het voorjaar 1979 en onthuld door de nieuwe burgemeester op zijn eerste werkdag. Als herinnering aan deze boeiende episode, kochten Tilly en ik voor onszelf een klein beeldje van de Valkenier, maar met een opvliegende vogel. Bij de grote Valkenier zit de valk in rust op de arm. Heel mooi.

De Veerman van Nisseroi

Werken aan een betere dorpsweg door Nistelrode, bracht een eeuwenoud probleem in beeld. Afwatering vanuit oostelijk gelegen wijstgronden, zorgde in de kom van het dorp in de natte seizoenen voor wateroverlast. De Peelrandbreuk, in 1932 nog voelbaar op de schaal van Richter, veroorzaakte in het gebied zichtbare hoogteverschillen. In deze terreintreden blijven de hoge gebieden vochtiger dan de lage. Dit wordt veroorzaakt doordat ijzerdeeltjes in het grondwater in de breuk achterblijven (oer) en daar voor dichtslibbing zorgen. De kleilaag aan de hoge zijde ligt praktisch aan de oppervlakte en houdt het vocht vast. Bij overaanbod stroomt het over de breuk heen, verzamelt zich in de Wetering en stroomt via de Beekgraaf dorpwaarts. In de nieuwe komweg van 1985 werd via een forse duiker het probleem afdoende opgelost. De mythologie van Nistelrode over “het Veer”, het “Haal Over!”, de carnavaleske “Veerman” en de plagerige vraag van buitendorpsen: “Konde erover?” behoort nu tot het verleden. Alle reden voor een kunstwerkje op de plaats van de wateroverlast. Op verzoek van het gemeentebestuur werd door mij, gelet op de goede ervaringen, contact gezocht met Willy van der Putt. Het zou een Veerman moeten zijn. Maar wat is nou een Veerman? Ook daar zijn we uitgekomen. De wegenbouw kon in de begroting van het werk nog een bijdrage boeken voor een kunstwerkje op de plaats van de duiker. Gedeputeerde Jan de Geus opende de komweg. En bakker van de Akker bakte daarna op hoogtijdagen de smakelijke Veermannen. Bij zijn vertrek in 1988 uit Nistelrode, stichtte de burgemeester het genootschap der “Veerologen”, ter instandhouding van goede oude vriendschappen. Zie ook: De novelle uit 1986: “De Veerman van Nistelrode”.

Dit artikel is onderdeel van de in 2007 gepubliceerde bundel Late Haver.



Ga naar: Valkeniers: voorvaders aan de Europese vorstenhoven

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je deze website in stand houden. Steun fasol.nl met een donatie op NL87 ASNB 8821 079 104 t.n.v. Antiquariaat Fasol, onder vermelding van ‘Donatie fasol.nl’.