In de negentiende eeuw sprak de Kamer zelden over het buitenlands beleid. BZ stuurde ook vrijwel nooit informatie naar de Kamer. Nederland was neutraal, en raakte niet betrokken bij internationale conflicten.
In 1868 stuurde BZ voor het eerst een verzameling stukken naar de Kamer, naar aanleiding van een diplomatiek conflict (de Luxemburge Kwestie). De omslag was oranje, als ‘nationale’ kleur. Daarna gebeurde er weer heel lang niets, totdat men er aan het eind van de eeuw toe overging om jaarlijks bij de begroting een verzameling diplomatieke stukken aan de Kamer te sturen. Behalve die jaarlijkse Oranjeboeken verschenen ook speciale Oranjeboeken, die aan specifieke onderwerpen waren gewijd. De laatste in 1940, over het Venlo-Incident (de gevangenneming op Nederlands grondgebied van twee Britse MI6-agenten door de Duitse Sicherheitsdient in 1939).
In 1949 startte BZ met het uitbrengen van Jaarboeken, die samen met de Memorie van Toelichting naar de Kamer werden gezonden, om daarmee een beeld te geven van het door de regering gevoerde buitenlands beleid. Niet geheel toevallig hadden de Jaarboeken een oranje omslag, en zo ontstond een nieuwe reeks oranje boeken.
Eind jaren ’80 kwam een einde aan die reeks. De toegevoegde waarde werd allengs kleiner, omdat intussen de vaste stukkenstroom naar de Kamer almaar groter was geworden.
Tegenwoordig is de stukkenstroom – wat eigenlijk niet? – gedigitaliseerd. Toch verdween het oranje nog niet definitief uit de BZ-communicatie. Onze eerste website kreeg in 1996 een oranje kleur en ook in een latere vormgeving was oranje de BZ-huisstijlkleur.
De reeks Jaarboeken vormt een prachtig overzicht van het werk dat BZ tijdens de Koude Oorlogsjaren verzette. Alle beleidsterreinen passeerden de revue, politieke gebeurtenissen in de landen waarmee we betrekkingen onderhielden en nieuwe verdragen.
Ook nu is BZ weer heel bewust bezig te laten zien wat zijn meerwaarde is. Zo beschouwd zijn de Facebook- en Twitteraccounts van de Posten een hedendaagse variant op het Jaarboek. Het oranje denken we er dan maar bij.
‘Met de kennis van nu – 9’; dit artikel verscheen in BZblad nr. 3, juni 2013.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je deze website in stand houden. Steun fasol.nl met een donatie op NL87ASNB8821079104 t.n.v. Antiquariaat Fasol, onder vermelding van ‘Donatie fasol.nl’.
