Op 2 augustus 2002 overlijdt op 93-jarige leeftijd in Westerholt in Westfalen Egon Reichsgraf von und zu Westerholt und Gysenberg. Hij is gestorven na een kort ziekbed en werd op 9 augustus bijgezet in de slotkapel van zijn bezit.

Vele Horstenaren kennen zijn naam vanwege “het schilderij” dat in zijn slot hangt. Het is in Horst getoond ter gelegenheid van de eerste Wittenhorstfeesten, vele jaren terug. Het grootse nu gerestaureerde schilderij, ik schat zeker 4 bij 2 meter, toont het trotse kasteel Huis ter Horst in volle glorie in 1758. Wijlen Piet van Nunen attendeerde mij op de gedachte dat het doek eigenlijk behouden zou moeten worden voor onze gemeente.

Hernieuwde kennismaking

Ik heb toen de graaf uitgenodigd om in Horst zijn oude bezit nog eens te bekijken. Verrast zijn we, als hij meldt graag op de uitnodiging in te gaan. Op 26 september 1993 hebben we met hem dat oude “bezit” bezocht: een ruïne en de omgeving daarvan. Hij spreekt niet van “Eigentum” maar van “Besitz”. We maken een foto, waarbij hij zich vasthoudt aan het straatnaambord Westerholtstraat. Zijn naam en handtekening prijken sedertdien in het ereboek van de voormalige gemeente Horst.

De graaf nodigt me uit voor een tegenbezoek. Na enige tijd zijn Tilly en ik naar Westerholt getogen. Met trots toont hij zijn landgoed en het nog in oude stijl verkerende dorpje. De daarbij horende slotkapel (met genealogische bijzonderheden) is helaas niet te bezichtigen. Ook het befaamde schilderij wordt getoond, dat in een van de kasteelgangen hangt. Het wordt niet eenvoudig het te fotograferen. Maar Tilly en de graaf samen zorgen voor de juiste lenshoek en andere zaken, waarover mij de kennis ontbreekt. De foto is nu in het bezit van de Oudheidkamer en prijkt ook op de titelpagina van het boek dat Piet van Nunen publiceerde over de geschiedenis van het Kasteel van Horst.

Kasteelfeesten

Het zat de graaf hoog dat zijn bezit in Horst en omgeving na de oorlog door de regering Adenauer, als Wiedergutmachung, aan de Staat der Nederlanden wordt overgedragen. Zulks was overigens het geval met alle Duits bezit in ons land. De graaf beklaagt zich erover, dat goed gedrag (niet zonder risico in oorlogstijd), wordt beloond met gedwongen vervreemding van bezit. In het boek van Piet van Nunen kan men nalezen, wat daar zoal toe behoorde. Anderzijds is hij zeer verheugd over het feit dat Horst zijn erfgoed in deze jaren koestert. Door publicaties erover en de revitalisering van de Kasteelse Bossen, voelt hij zich opnieuw met ons verbonden. Het wordt de basis voor een aardig bezoek dat het gemeentebestuur hem in die tijd brengt. Tijdens de opening van de gerevitaliseerde landgoed op 19 juli 1998 (kasteelfeesten) is de graaf weer van de partij en heb ik de eer hem te mogen begeleiden. Zittend in een open koets gaan we onder het hoog opgaand geboomte van zijn voormalige bezit. Het deed me wat dat ik zat naast een man vol Horster geschiedenis.

Sportman

Egon von Westerholt is ook een naam uit de vroegere sportwereld. Hij was een verwoed en bekwaam autocoureur en sterritrijder. Vele malen verrijdt hij de Tulpenrally en de sterrit naar Monte Carlo. Ik meen dat hij ook een of tweemaal de rit naar Dakar maakt. Hij doet dat steeds samen met een Nederlander, die de ouderen zich nog wel zullen herinneren: Math Gadzonides. Ook op oudere leeftijd blijft hij actief als golfspeler.

Broekhuizen

Toen de nieuwe gemeente Horst aan de Maas onder handbereik was gekomen, heb ik hem een brief geschreven, waarin ik hem in overweging gaf “het schilderij” toch maar na te laten (of in permanente bruikleen te geven) aan de nieuwe gemeente Horst aan de Maas. Het doek zal een mooie achtergrond vormen voor de raadszaal. Als argument heb ik hem meegegeven dat de nieuwe gemeente ook de gemeente Broekhuizen zal omvatten. Dat moet hem goed gedaan hebben. Zijn voorgeslacht, de Wittenhorsten, hebben immers veel strijd moeten leveren met het geslacht Broekhuizen. Toen ik hem er nog eens aan herinnerde, glimlachte hij fijntjes. “Ik heb al zoveel aan Nederland moeten geven”, zegt hij. Op 29 maart 2000 viert hij zijn “90.Geburtstag in das Festzelt vor meinem Haus”. Helaas heb ik familieverplichtingen en kan niet aanwezig zijn.

Schuttersfeest

Maar als onze schutterij St.Lucia in 2001 de 500-jarige traditie viert van broederschap en schutterijwezen, aanvaardt hij graag de uitnodiging tijdens het grote defilé van 27 mei een van onze eregasten te zijn. Ook dan toont hij zich trots dat zijn voorvader Walraven van Wittenhorst, vlak na zijn aantreden als Heer van Horst, de basis heeft gelegd voor de huidige schutterij.

Herinnering in Ere

Met de graaf is een markante persoonlijkheid heengegaan. Maar ook een aardige man, die honderduit vertelt over zijn vele verantwoordelijkheden, avonturen en zorgen. Vooral ook een man die zich weer in toenemende mate betrokken voelt bij zijn oude bezit. Het heeft zin erover te blijven nadenken op welke wijze contacten met zijn nabestaanden in stand gehouden zouden kunnen worden. Moge hij rusten in vrede.

Nawoord:

Zijn opvolger heet Otto Graf Westerholt. Kort na zijn aantreden hebben burgemeester Kees van Rooij en ondergetekende hem een kennismakingsbezoek gebracht.

Dit artikel is onderdeel van de in 2007 gepubliceerde bundel Late Haver.

Ga naar: Horster raadhuis een eeuw oud

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je deze website in stand houden. Steun fasol.nl met een donatie op NL87ASNB8821079104 t.n.v. Antiquariaat Fasol, onder vermelding van ‘Donatie fasol.nl’.