Herdenkingstoespraak op 30 september 2005 door de voorzitter van de Raad van Commissarissen.

 

100 Jaar

Het is nog maar een paar maanden geleden, daags voor Koninginnedag, dat ik onze 100^ste Algemene Vergadering mocht openen. Hier bij ons en later ook bij Rabobank Broekhuizen-Lottum-Swolgen, werd nagedacht over de argumenten voor of tegen een fusie van de twee banken. Het is ook wat: 100 jaar zijn en dan nog te willen trouwen! De echtelieden vonden elkaar echter interessant en vooral mooi, met kostwinning en goede vooruitzichten. In beide families werd veel gesproken over de komende gebeurtenis. Het moest een degelijk huwelijk worden met een mooie bruidsschat. En zo geschiedde. Nu na de wittebroodsweken hervinden wij ons ritme in een nieuw elan.

De grote wereld

Maar lezen we de krant goed, dan schrikken we van de verwoestende werking van weerselementen in Zuid-Oost Azië. Cyclonen met fraaie vrouwennamen in het zuiden van de Verenigde Staten en ook in Japan. En het uitzichtloze van de inspanningen om vrede in onze dagen nabij te brengen, verdriet ons allen. Maar kijken we elkaar aan, dan ervaren we, ondanks deze verschrikkingen, dat we met elkaar iets tot stand willen brengen. Iets dat leiden kan tot welbevinden in de gemeenschappen waarvoor we ons verantwoordelijk voelen.

Veranderen

En ieder neemt die verantwoordelijkheid op zijn of haar manier. Hier in Horst aan de Maas en Sevenum, zo goed als elders in den lande. In de kleine wereld van ons werkgebied en ook in de grote wereld waarin premier Balkenende moet werken, of Bert Heemskerk – topman van onze Rabo-organisatie. Wat denkt u van de krantenberichten van vorige week. Om maar meteen met de deur in huis te vallen:

• Rabobank verwerft 20 procent van Talpa! Ik probeer dan even niet te denken aan Barend en Van Dorp, maar aan de wonderschone Linda de Mol. Nee, zegt voorman Heemskerk: wij doen dat niet voor Linda, maar omdat het leidt tot uitbreiding van kennis op het terrein van de nieuwe media en digitalisering van televisie. In deze wereld van openheid, is het web en de site klaarblijkelijk je beste raadgever. En wat denkt u van dit krantenbericht:
• De PvdA komt met een initiatiefvoorstel om banken te verplichten bankdiensten aan te bieden in alle dorpen met meer dan 3000 inwoners. Maar natuurlijk, dat doet de Rabobak toch al! Maar een wettelijke verplichting daartoe, is nog wat anders. En een derde bericht:
• Interpolis en Achmea komen tot vorming van de grootste verzekeringsgroep in ons land. Glashelder natuurlijk, dat wel. Maar wie herkent nog de kleine Boerenleenbank van vroeger? Waar je even aanschoof bij de kassier om hem goede raad te vragen?

De kapelaan en Jochem de Bruin

Dat is geweest, beste mensen. Het is nu tijd voor de Toekomst. André Kuipers zal ons later op de avond meenemen op een tocht door toekomst en ruimte. Vandaag staat er een astronaut voor ons. Vroeger, precies 100 jaar geleden sprak de eenvoudige kapelaan Van der Marck tot de Sevenumse boeren en tuinders en richtte met hen ter plaatse een coöperatieve Boerenleenbank op. Een feit waaraan wij de datum van ons eeuwfeest vandaag danken. Zo ook ontstond er in Lottum een initiatief dat leidde tot een even gedenkwaardig eeuwfeest in het werkgebied van Broekhuizen-Lottum-Swolgen. De in 1998 onder auspiciën van de Stichting Gelders Overkwartier uitgegeven studie van Wim Moorman en Rob van der Heiden, vertelt ons er alles over. Onlangs nog lieten onze nieuwe directeur Jacques van der Linden en ik ons fotograferen, met tussen ons in het forse borstbeeld van Friedrich Wilhelm Raiffeisen, de befaamde Duitser, die uiteindelijk de grondslag legde voor onze Triple A-rated bank. De “farmers-bank” waarmee Jochem de Bruin zich in TV-spotjes zo bekwaam ontfermt over de mensen, die nog niet tot de goede inzichten over hun bankkeuze zijn gekomen.

Geschiedschrijving

Geschiedenis, dames en heren. Ik kijk nu even naar onze directeur-voorzitter die morgen afscheid neemt van Rabobank Maashorst. In het recente verleden schreven hij en wij samen nieuwe geschiedenis voor onze bank. Voegden we als het ware nog een paar hoofdstukken toe aan het boek van Wim Moorman en Rob van der Heiden. Immers de fusie, ik refereerde eraan in het begin van mijn toespraak, tussen de banken Maashorst en Broekhuizen-Lottum-Swolgen werd op 1 juli jongstleden een juridisch feit. Administratief is de fusie inmiddels goed doorgevoerd. De afronding van een lange weg die we gingen door de regio. We kregen het nog eens onder ogen bij de verlening van de “verklaring van geen bezwaar” door De Nederlandsche Bank, voor de fusie met Broekhuizen-Lottum-Swolgen. Alle inmiddels notarieel verleden plaatselijke bankinitiatieven passeerden in de acte nog eens de revue: Horst, Melderslo, Sevenum, Grubbenvorst, en de combinatie America-Hegelsom-Meterik.

Meer transparantie

Tegelijk met de laatste fusie besloten we ook om tot een nieuw model van bankbestuur te komen. Directie-oude-stijl, Bestuur en Raad van Toezicht verdwenen. Het nieuwe directieteam zorgt nu voor een slagvaardig bestuur, een Raad van Commissarissen met beperkte omvang wordt verantwoordelijk voor goed toezicht en een Ledenraad staat borg voor de verankering van ledeninvloed. Onze directeur Jacques van der Linden zal u zo meteen nader inlichten over de positie van die Ledenraad. In de sfeer van deze gebeurtenissen laat ik niet onvermeld, de vorming van het reeds veel besproken Maashorstfonds en de upgrading van ons centrumkantoor aan de Steenstraat in Horst. Tot besluit van al deze veranderingen – maar dat wist u reeds – heeft Jacques van der Linden de leiding van de bank overgenomen. Hij voert inmiddels bekwaam de troepen aan! Het zijn maanden geweest met werk van een enerverende allure!

Feestgave

Bij een feest, zo leek het ons, hoort een passend cadeau. En in het werkgebied van onze bank, zal er een geschenk gaan naar de gemeente Sevenum en een naar Horst aan de Maas. Nu twee weken geleden stond ik hier ook, bij gelegenheid van de heropening van de gerenoveerde Mèrthal. Mijn verre voorganger, burgemeester Van Grunsven, sprak in 1937 bij de opening van deze fraaie plaats van samenkomst, de verwachting uit dat het initiatief van historische betekenis zou blijken voor Horst en zijn wijde omgeving. En inderdaad het boerenbedrijf van toen, wordt nu agribusiness genoemd en Horst kreeg het predikaat “van nature ondernemend”. Burgemeester Frissen schaarde zich aan de zijde van degenen die vonden dat “de Mèrthal môs blieven”. Hij vertelde me dat hier sprake is van een onomstreden monumentale waarde. Evenals de Mèrthal, ben ik zelf – met dank aan mijn vader en moeder – ook van het bouwjaar 1937. De monumentale waarde onderschrijf ik derhalve van harte. Niet daarom, maar wel vanwege het door Horstenaren breed gedragen gevoel tot behoud en renovatie van deze hal, hebben de beheerders van onze bank besloten € 150.000 beschikbaar te stellen voor het renovatiefonds van deze hal. Het deed deugd van het gemeentebestuur te mogen vernemen dat het toekomstig buitenterrein vóór de hal te zijner tijd de naam “Maashorstplein” zal krijgen. De aanbieding van de cheque tijdens de openingsceremonie, ging met veel dank van gemeentebestuur en stichtingsbestuur gepaard. Een waardig geschenk van een 100-jarige. Ik zeg het na in een Rabo-slogan: het wordt weer tijd voor de Mèrthal!

En Sevenum

Gisteravond – u hebt het vanochtend in de krant kunnen lezen – vonden de toekenningen plaats van het coöperatieve dividend uit het Maashorstfonds. Een inspirerende bijeenkomst werd het, met 13 initiatiefgroepen en verenigingen uit ons gehele werkgebied. Zij werden genomineerd door een neutrale commissie van 10 externe personen. De initiatieven kenmerkten zich door hun vernieuwende betekenis en kwalitatieve vitaliteit. Een waar feest aan de vooravond van ons eeuwfeest. Sevenum werd prominent vertegenwoordigd met 5 initiatieven, goed voor ongeveer 1/3 van het beschikbare bedrag van € 100.000. Maar er is meer. Enige tijd geleden werd het gemeentebestuur van Sevenum geïnformeerd over de wens van de beheerders van de bank, om ter gelegenheid van ons 100-jarig bestaan een feestgave ter beschikking te stellen voor een nader in de gemeenschap aan te duiden doel. Voortvarend werd een volksraadpleging georganiseerd. En het toekomstgerichte jongerenproject “Tjonge Jonge” werd voorgedragen als gegadigde voor het eeuwfeestgeschenk. De burgemeester van Sevenum is vanavond een van onze eregasten. Burgemeester, nu ook nog een steentje te mogen bijdragen aan het project “Tjonge, jonge”, is voor onze bank een eer en een genoegen. Ik nodig u uit naar voren te komen om een cheque van € 25.000 in ontvangst te nemen.

Dank

Dames en heren. Bij een afsluitend woord, past het mij dank uit te spreken. Ik doe dat coöperatief gezien, in de richting van al die beheerders die in heden en verleden de bank mede hebben bestuurd en op koers gehouden. Voor velen van hen werd de bank een bron van inspiratie in het op gang brengen van dit deel van Noord Limburg. Anderzijds brachten zij know-how in vanuit de samenleving en vooral ook draagvlak voor de positionering van onze taken. Het is verdrietig te bedenken, dat niet alle beheerders uit het recente verleden deze dag kunnen meemaken.

Zeer zeker gaat mijn dank ook uit naar degenen die met verbeeldingskracht en inzet leiding hebben gegeven aan de werkzaamheden van deze bank. Niet de tevredenheid leidde hen, maar het gevoel van: kan het nog anders, kan het nog beter? Aan de huidige en de voorgaande directies: hartelijk dank daarvoor.

Niet in laatste plaats noem ik de medewerkers. De mannen en vrouwen die de hand aan de ploeg hielden. Rechte voren maakten. En – om de verbeelding verder te trekken – konden meewerken om de oogst binnen te halen. Oogst inderdaad, die bij klanten en leden van onze coöperatie leidde tot ondernemingslust en tevredenheid. Vanuit die gedachte wens ik u vandaag állen geluk. En moge dat geluk voor ons behouden blijven in de jaren die komen.

Dames en heren, de jubileumvergadering van onze bank is geopend.

 

Herinneringen:

• Kandidat kaufmännischer Angestellter Raiffeisenverband Salzburg (1962).
• Voorzitter Bestuur (2000) en voorzitter Raad van Commissarissen (2005-heden).
• Lid commissie in Rood en Groen. Rapporteur bankenlandschap Noord- en Midden-Limburg (2002).
• Lid werkgroep Lokaal Bestuur. Rapportage “Leden maken het verschil” (2002-2003).
• Voorzitter selectiecommissie Ondernemersprijs Peel Maas Regio (2004-heden).
• Voorzitter selectiecommissie Maashorstfonds (2005-heden).

 

Dit artikel is onderdeel van de in 2007 gepubliceerde bundel Late Haver.

Ga naar: Gerlacus van den Elsen: de boerenapostel